Εὐθύμιος ὄσιος ὁ μέγας (Ἰανουαρίου 20)
Ἐκ τῶν περιφανῶν ἀσκητῶν τῶν διαπρεψάντων ἐν τῷ ἀσκητικῷ στερεώματι τῆς Ἐκκλησίας, μέγας ἐπικληθεὶς διὰ τοὺς ὑψηλοὺς ἀγῶνας καὶ τὰ θαύματα. Ἐγεννήθη (τῷ 377) ἐπὶ τῆς βασιλείας Γρατιανοῦ (375-383) ἐν Μελιτηνῇ τῆς Ἀρμενίας ἐκ γονέων εὐσεβῶν, τοῦ Παύλου καὶ τῆς Διονυσίας, οἵτινες, ἄτεκνοι ὄντες καὶ ἀξιωθέντες διὰ τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ ν᾽ ἀποκτήσωσι τέκνον, ἀφιέρωσαν αὐτό, κατ᾽ εὐχὴν ἐκφρασθεῖσαν, εἰς ὑπηρεσίαν τοῦ Θεοῦ· διὸ καὶ παρέδωκαν αὐτὸν εἰς Εὐτρώϊον τὸν ἐπίσκοπον Μελιτηνῆς, ὅστις διὰ τῶν ἀναγνωστῶν Ἀκακίου καὶ Συνοδίου, τῶν ἔπειτα ἐπισκόπων Μελιτηνῆς, ἐξεπαίδευσε καλῶς καὶ κατέταξεν αὐτὸν εἰς τὸν κλῆρον καὶ εἶτα προήγαγεν εἰς πρεσβύτερον καὶ τῶν μοναστηρίων ἔξαρχον. Ἐκ τῆς Μελιτηνῆς μετέβη εἰς Ἱεροσόλυμα καὶ ἐκλείσθη εἰς τὸ σπήλαιον τοῦ ὁσίου Θεοκτίστου, αὐστηρότατα ἐνασκούμενος. Τοσοῦτον δὲ διὰ τῆς ἀρετῆς αὐτοῦ εἰς τοὺς περιοίκους Σαρακηνοὺς ἐπεβλήθη, ὥστε πολλοὶ τούτων μετὰ τῶν οἰκογενειῶν αὑτῶν ἐπέστρεψαν εἰς Χριστόν· ἐν ἡλικίᾳ ἐνενήκοντα ἑπτὰ ἐτῶν (τῷ 437) ἐν καλῷ γήρατι ἐπὶ τῆς βασιλείας Λέοντος τοῦ μεγάλου (457-474) ἐξεδήμησε πρὸς Κύριον. Οἱ Συναξαριστὶ οὑτωσὶ περιγράφουν αὐτόν: «Ἦν τὸ μὲν ἦθος μέτριος, τὸν τρόπον ἁπλοῦς, τὸ χρῶμα λευκός, τὴν ἡλικίαν εὐσταλὴς καὶ σεμνός, πολιὸς τὴν τρίχα, τὴν ὑπήνη μέχρι τῶν μηρῶν καθεικώς. Τελεῖται δὲ αὐτοῦ ἡ σύναξις ἐν τῇ ἁγιωτάτῃ μεγάλῃ ἐκκλησίᾳ».
Τί κοινόν, Εὐθύμιε, σοὶ καὶ τῷ βίῳ;
πρὸς τοὺς ἀγγέλους ἄπαιρε τοὺς ξένους τοῦ βίου.
Λῆξε βίου* Εὐθύμιος εἰκάδι ἠϋγένειος.
[* βίου ἐλλείπ. ἐν Α. Ἀκολουθία τούτου ἀνέκδοτος κεῖται ἐν τῇ ἐμῇ συλλογῇ τῶν Ἀκολουθιῶν· τὸν βίον αὐτοῦ ἔγραψεν Κύριλλος ὁ Σκυθοπολίτης· ἐξεδόθη ὑπὸ τῶν Βολανδιστῶν BHG Bruxelles 1939].
Ἐν τῷ Πατμιακῷ Κώδ. 266, κατὰ τὴν 7ην τοῦ μηνὸς Μαΐου, φέρεται «ἡ μετάθεσις τῶν λειψάνων τοῦ ὁσίου πατρὸς ἡμῶν Εὐθυμίου τοῦ μεγάλου». Εἰς ἄλλους δὲ Συναξαριστάς, κατὰ τὴν 19ην Ἰανουαρίου, «ἐπάνοδος τοῦ λειψάνου τοῦ ἐν ἁγίοις πατρὸς ἡμῶν Εὐθυμίου» (Συναξαριστὴς Delehaye σ. 406).
Πηγή: Σωφρονίου πρ. Λεοντοπόλεως (Εὐστρατιάδου), Ἁγιολόγιον τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ἐκδ. Ἀποστολικῆς Διακονίας, Ἀθῆναι 1961.
Ἐπιμέλεια: Ἐμμανουὴλ Δρυλεράκης γιὰ τὴν Ἱερὰ Μητρόπολη Αὐστρίας