Διονύσιος ὁ ἐν Ὀλύμπῳ (Ἰανουαρίου 24)

Ἐγεννήθη εἰς τὸ χωρίον τῆς Θεσαλίας Σλατεινα (ἢ Πλάταινα) ἐκ γονέων εὐσεβῶν, τοῦ Νικολάου καὶ τῆς Θεοδώρας· ἐν τῇ πατρίδη αὐτοῦ ἐκπαιδευθεὶς μετήρχετο καὶ τὸ διδασκαλικὸν ἔργον, ὁπότε ζήλῳ πρὸς τὴν μοναχικὴν πολιτείαν ἐκκαυθεὶς μετέβη εἰς μονήν τινα τῶν Μετεώρων, ὅπου πρὸς καιρὸν ἐμόνασε καὶ εἶτα εἰς Ἅγιον Ὄρος, ὡς ὑποτακτικὸς ὁσίου τινὸς Σεραφείμ, προαγαγόντος αὐτὸν εἰς διάκονον, καὶ ἀκολούθως εἰς πρεσβύτερον ἰερατεύοντα ἐν τῷ Πρωτάτῳ· ἀλλ᾽εἰς τὸν μονήρη βίον ἀρεσκόμενος ἀπεσύρθη εἴς τινα Σκήτην, ἔνθα διέμεινεν ἐπὶ τριετίαν· ἐκεῖθεν μετέβη εἰς Ἱεροσόλυμα εἰς προσκύνησιν τῶν Ἁγίων Τόπων καὶ ἐπανελθὼν εἰς Ἅγιον Ὄρος, ἐξελέγη ἡγούμενος τῆς μονῆς Φιλοθέου· ἀλλ᾽ ἀπειληθεὶς ὑπὸ τῶν ἐν αὐτῇ Βουλγάρων μοναχῶν κατέφυγεν εἰς Βέρροιαν· ἐκ Βερροίας ἐπεσκέφθη καὶ δεύτερον τὰ Ἱεροσόλυμα (1526) καὶ ἐπανῆλθεν ἐν αὐτῇ· καὶ βιαζόμενος νὰ δεχθῇ τὴν χειρεύσαν τῆς μητροπόλεως θέσιν, ἐδραπέτευσε κρύφα ἐκ Βερροίας καὶ κατέλαβε τὸν Ὄλυμπον, ἱδρύσας τὴν ἐπ᾽ ὀνόματι αὐτοῦ σήμερον ὀνομαζομένην μονήν, τῆς Ἁγίας Τριάδος ἄλλοτε· ἀλλὰ καὶ ἐν Ὀλύμπῳ καταδιωκόμενος ὑπὸ τοῦ Τούρκου τοπάρχου, κατέφυγεν εἰς τὸ Πήλιον καὶ μετὰ τριετίαν, τῇ ἀδείᾳ τοῦ τοπάρχου, ἐπανέκαμψεν εἰς μονὴν αὑτοῦ. Ἐκ τοῦ Ὀλύμπου μετέβη εἰς Μακρυνίτζαν, ἔνθα ἀνήγειρε μονὴν τῆς Σουρβίας· προαισθανθεὶς δὲ τὸ τέλος τῆς ζωῆς αὑτοῦ ἐπανῆλθεν εἰς Ὄλυμπον ὅπου καὶ τὸ ζῆν ἐξεμέτρησεν, ταφεὶς ἐν τῷ ναρθήκι τῆς μονῆς.

Ἐν σαρκὶ ὡς ἄσαρκος ἔζησας, πάτερ
καὶ τοῖς ἀσάρκοις νῦν συνεφραίνῃ νόοις.

[Περὶ τοῦ ἁγίου Διονυσίου τοῦ ἐν Ὀλύμπῳ καὶ τῆς μονῆς αὐτοῦ καλὴν μελέετην ἔγραψεν ὁ Θεσσαλονίκης Γεννάδιος ἐν «Γρηγορίῳ Παλαμᾷ», ἔτ. Α´, σ. 525, 545, 593. Ἴδε καὶ κριτικὴν εἰς τὴν ἐν λόγῳ πραγματείαν ὑπὸ Χρυσοστόμου Παπαδοπούλου ἐν τῷ αὐτῷ τόμῳ τοῦ «Γρ Παλαμᾶ», σ. 716-724. Ἀκολουθία τούτου ἐξεδόθη ἐν Βενετίᾳ, 1728, 1755, 1757, 1781, ἐν Κων)πόλει 1816 καὶ 1901.]

Πηγή: Σωφρονίου πρ. Λεοντοπόλεως (Εὐστρατιάδου), Ἁγιολόγιον τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ἐκδ. Ἀποστολικῆς Διακονίας, Ἀθῆναι 1961.

Ἐπιμέλεια: Ἐμμανουὴλ Δρυλεράκης γιὰ τὴν Ἱερὰ Μητρόπολη Αὐστρίας