Χαιρετισμός Μητροπολίτου Αύστρίας Ὑπερτίμου καὶ Ἐξάρχου Οὑγγαρίας καὶ Μεσευρώπης κ. Ἀρσενίου στὰ Γ´ Καραβαγγέλεια

Ἐν Καστορίᾳ 15.02.2025

Σεβασμιώτατε Μητροπολῖτα Καστορίας κ. Καλλίνικε, Σεβαστοί πατέρες, ἀγαπητοί άδελφοί καί ἀδελφές ἐν Κυρίῳ,

Αἰσθάνομαι ἔντονη τήν ἀνάγκη νά ἐκφράσω τίς ἐκ βάθους καρδίας εὐχαριστίες μου διά τήν ἐξόχως τιμητικήν πρόσκλησιν διά τή συμμετοχήν μου εἰς τά Γ΄ Καραβαγγέλεια, μέ θέμα «Ὁ Ἰουστινιανός καί ἡ Καστοριά», ὑπό τῆς Ἱ. Μητροπόλεως Καστορίας καί ὑπό τήν αἰγίδα τοῦὙπουργείου Ἐσωτερικῶν τοῦ Τομέα Μακεδονίας- Θράκης. Ὡς ἐκπρόσωπος τῆς Μητρός Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας σᾶς μεταφέρω τίς Πατρικές εὐλογίες καί τήν ἀγάπη τῆς Α. Θ. Παναγιότητος τοῦ Οἰκουμενικοῦ ἡμῶν Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου καθώς καί τίς εὐχές Του διά τόν σημαντικό αὐτό θεσμό ἱστορικῆς μνήμης καί ἀποδόσεως τοῦ προσήκοντος σεβασμοῦ εἰς μίαν μορφήν, ἡ ὁποία ἐκόσμησεν καί ἐτίμησεν ὅσον ὀλίγοι τήν ἀρχιερατική του ἀποστολή εἰς κρίσιμους καί σκοτεινούς χρόνους δοκιμασίας τοῦ ὀρθόδοξου Ἑλληνισμοῦ τόσον εἰς τήν Δυτικήν Μακεδονίαν, ὅσον καί εἰς τόν Πόντον.
Ἡ ὑπόμνησις καί ἡ ἀνάδειξις τοῦ πολύπτυχου καί πολυσήμαντου ἔργου τοῦ Μητροπολίτου Γερμανοῦ Καραβαγγέλη ἀποτελεῖ ἱστορικό χρέος ἔναντι τῶν νεοτέρων ἀλλά καί τῶν ἐπερχομένων γενεῶν, ἀφοῦ εἰς τό πρόσωπόν του ἐνσαρκώθηκε μέ τόν καλύτερο τρόπο ἡ ἀπόλυτη ταύτισις Ἑλληνισμοῦ καί Ὀρθοδοξίας, τοῦ ἐθνικοῦ φρονήματος καί τῆς ὀρθοδόξου πίστεως, δύο πυλῶνες πού σφυρηλάτησαν τήν μακραίωνη παρουσία καί διέσωσαν τήν ταυτότητά μας ἀνά τούς αἰῶνες, εἰς πεῖσμα τῶν ἀλλοθρήσκων κατακτητῶν καί τῶν ὁμοδόξων εἰσβολέων πού ἀπεσκόπουν εἰς τό ξερίζωμα τοῦ Ἑλληνισμοῦ ἀπό τίς πατρογονικές ἑστίες τῆς Μακεδονίας καί τοῦ Πόντου. Ἡ δρᾶσις τοῦ Γερμανοῦ Καραβαγγέλη ἐπεκτείνετο ἀπό τό καθημερινό ποιμαντικό ἔργο καί τήν ἵδρυσιν σχολείων καί εὐαγῶν ἱδρυμάτων μέχρι τήν ὀργάνωσιν ἐνόπλων ὁμάδων διά τήν προστασίαν τῶν ὑπό συνεχῶν διωγμῶν ἑλληνικῶν πληθυσμῶν εἰς τάς δύο προαναφερθείσες περιοχές.
Πολλά τά ἔργα καί οἱ μελέτες πού συνεγράφησαν διά τόν πρόσωπον τοῦ Μητροπολίτου Γερμανοῦ, πολλοί οἱ σύγχρονοί του οἱ Ἱεράρχες πού ἐξύμνησαν τό ἔργο του, ἀλλά θεωροῦμε ὅτι ὁ νεοσυσταθείς θεσμός τῶν Καραβαγγελείων τῆς Ἱ. Μητροπόλεως Καστορίας, πρωτοβουλίᾳ τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου κ. Καλλινίκου θά προσθέσει νέα πεδία ἐρεύνης ὄχι μόνο τῆς μακρᾶς καί πολυκυμάντου βιωτῆς τοῦ Γερμανοῦ Καραβαγγέλη, ἀλλά καί ὁλόκληρης αὐτῆς τῆς ἡρωϊκῆς καί ταραγμένης ἐποχῆς ἐθνικῆς ἀφυπνίσεως τῶν ἀρχῶν τοῦ 20ου αἰῶνος. Ὁ σπουδαῖος αὐτός ἱεράρχης προσέφερε τίς ἐκκλησιαστικές καί ἐθνικές ὑπηρεσίες του στήν μαρτυροτόκο Μακεδονία ὡς Μητροπολίτης Καστορίας ἐπί σειρᾷ ἐτῶν, ἐν συνεχείᾳ ὡς Ἀμασείας καί ἀργότερον ὡς Ἰωαννίνων. Μετά ταῦτα καί πάλιν ὡς Ἀμασείας εἰς χρόνους δύσκολους διά τόν μαρτυρικόν Πόντον, μέχρι τῆς ἐκριζώσεως τοῦ ἐκεῖσε ποιμνίου, γεγονός πού ἐσήμανε τήν ἀποκοπή του ἐκ τῶν ἱερῶν χωματων τοῦ Πόντου, ἐνῶ καί ὁ ἴδιος εὑρέθη ἐκκλησιαστικῶς ἄστεγος. Τότε ἐκλήθη ὑπό τῆς Μητρός Ἐκκλησίας νά ἀναλάβει τήν ποιμαντορικήν εὐθύνην, ἀποστολήν καί δρᾶσιν στήν προβληματική τότε Μεσευρώπη.
Συγχαίρω ὑμᾶς ὅμως καί διά τήν ἐπιλογήν τοῦ ἐξόχως ἐνδιαφέροντος θέματος τῶν Καραβαγγελίων Γ΄, «Ἰουστινιανός καί Καστοριά», ἀφοῦ ἡ σημερινή πόλις τῆς Καστορίας ἱδρύθηκε καί ἀνεδείχθη εἰς τήν ζωή τῆς βυζαντινῆς αὐτοκρατορίας ἀπό τόν θεολόγο-Αὐτοκράτορα Ἰουστινιανό, περί τά μέσα τοῦ 6ου αἰῶνος, ἤτοι ἕναν αιώνα μετά τήν καταστροφήν τῆς πλησιόχωρης εὐημερούσας Διοκλητιανούπολης. Μέ διορατικό τρόπο, ὁ αυτοκράτορας Ἰουστινιανός ἐκτίμησε τήν νευραλγική θέση αὐτοῦ τοῦ παραλίμνιου εὐλογημένου τόπου, τοῦ εὑρισκόμενου πλησίον τῶν ἐρειπίων τοῦ ἀρχαίου Κελέτρου. Ἡ πόλις τῆς Καστορίας, χάρις εἰς τήν προνομιακή της θέσιν καί τήν ἐπικοινωνία της μέ τά σημαντικότερα κέντρα τῆς αυτοκρατορίας (Κωνσταντινούπολη, Θεσσαλονίκη, Ἰωάννινα), τίς ἐμπορικές πόλεις τῆς Ἀδριατικής καί τήν βαλκανική ἐνδοχώρα ἀνεδείχθη εἰς ἐξέχον οἰκονομικό καί πολιτιστικό κέντρο καθ’ ὅλη τή διάρκεια τῆς βυζαντινῆς αὐτοκρατορίας ἀλλά καί τῆς ὀθωμανοκρατίας ἀργότερον. Ἡ Καστορία, εὐλογήθη ὑπό τῆς Θείας Προνοίας, καθότι, ὄχι μόνον ἐγεννήθη καί ἐμεγάλωσε ἐν τῇ σκιᾷ τοῦ Βυζαντίου, ἀλλά καί ἐνέμεινεν πιστή εἰς τάς θεοφιλῆς ἀρχάς αὐτοῦ, ὥστε νά καταστῇ φάρος πολιτισμοῦ καί ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς διά τήν Μακεδονίαν καί ὅλην τήν Ῥωμανίαν. Ἐκ τῆς ἑποχῆς ἐκείνης, ἡ Καστορία διεκράτησεν τόν ρόλον της ὡς ἑνός ζωντανοῦ μνημείου Ὀρθοδοξίας, ὅπου ἡ τέχνη καί ἡ πίστις ἐξεφράσθησαν μέ τρόπον ὅστις ἐπέρασε ἀναλλοίωτος εἰς τόν χρόνον.
Σήμερον, ἡ Καστορία στέκεται ὡς μία ζῶσα παρακαταθήκη τῆς θεοσώστου Βυζαντινῆς Παραδόσεως, διατηροῦσα ἀναλλοίωτον τήν ὀρθόδοξον ταυτότητα καί τήν ἐκκλησιαστικὴν μνήμην. Ἡ ἱστορία τῆς εἶναι ἡ ἱστορία τοῦ Βυζαντίου, καί ἡ Ἱερὰ τῆς Παράδοσις καθίστατε βίωμα του λαοῦ της.
Τή σημαίνουσα καί μοναδική αὐτήν ἐκκλησιαστική, πολιτιστικήν καί ἱστορικήν κληρονομία ἀναδεικνύει ἡ ρηξικέλευθη πρωτοβουλία ὑμῶν, Σεβασμιώτατε Μητροπολῖτα Καστορίας κ. Καλλίνικε, διά τῶν καθιερωθέντων πλέον ἐτησίων ἐκδηλώσεων εἰς τά πλαίσια τῶν Καραβαγγελίων, εὐχόμεθα δέ ἐκ βάθους καρδίας τή συνέχισιν καί τήν ἀκτινοβολίαν αὐτῶν εἰς τό πλήρωμα τῆς τοπικής Ἐκκλησίας καί τόν ἀνά τήν οἰκουμενικήν λαόν τοῦ Θεοῦ.