Προδρόμου κεφαλῆς εὕρεσις (Φεβρουαρίου 24)
Κατὰ τοὺς Συναξαριστὰς ἡ ἁγία κάρα τοῦ Προδρόμου καὶ Βαπτιστοῦ Ἰωάννου εὑρέθη ὑπὸ δύο μοναχῶν ἐλθόντων εἰς Ἱεροσόλυμα εἰς προσκύνησιν, ἐν τῷ οἴκῳ τοῦ Ἡρώδου, ὅπου ἐκρύβη μετὰ τὴν ἐκκοπὴν αὐτῆς. Ἐκ τῶν μοναχῶν περιῆλθεν εἰς τὴν κατοχὴν κεραμέως τινός, ὅστις ἐφύλαττεν αὐτὴν εὐλαβῶς καὶ ἐτίμα καὶ μετέφερεν εἰς Ἔμεσαν· ἀποθνῄσκων οὗτος κατέλιπε τὸν θησαυρὸν εἰς τὴν ἀδελφὴν αὐτοῦ καὶ ἀπὸ διαδοχῆς εἰς διαδοχὴν περιῆλθεν εἰς χεῖρας Εὐσταθίου τινὸς μοναχοῦ καὶ πρεσβυτέρου ἀρειανοῦ· ἐπειδὴ δὲ οὗτος τὰς διὰ τῆς ἁγίας κάρας τελουμένας θαυματουργίας ἀπέδιδεν εἰς τὸ ὅτι αὐτὸς εῑναι ἀρειανός, ἐξεβλήθη ἐκ τοῦ σπηλαίου, ἔνθα διέμενεν, ὑπὸ τῶν ὀρθοδόξων, ἀφήσας ἐκεῖ τὴν ἁγίαν κάραν. Ἐκ τοῦ σπηλαίου μετεφέρθη εἰς Ἔμεσαν καὶ ἐκεῖθεν εἰς Κωνσταντινούπολιν, ἐπὶ Οὐάλεντος, ἐναποτεθεῖσα ἐν Παντειχίῳ, μέχρις οὗ Θεοδόσιος ὁ μέγας ἀνεκόμισεν εἰς τὴν πρωτεύουσαν, εἰς τὸν ἐν τῷ ἑβδόμῳ μέγαν ναόν (ἴδ. Σωζ. ἐκκλ. ἱστ. Ζ′, κα′, Πασχάλιον Χρον. σ. 546), κατ’ ἄλλην δὲ ἔκδοσιν, ἐπὶ τῆς βασιλείας Μιχαὴλ καὶ Ἰγνατίου πατριάρχου, ἀνεκομίσθη ἐκ τῆς Ἐμεσηνῶν πόλεως εἰς βασιλεύουσαν καὶ ἐναπετέθη μετὰ μεγάλης τιμῆς ἐν αὐτῇ· (ἴδ. ἀνωτέρω, Προδρόμου κεφαλῆς καταθέσια, Ὀκτωβρίου 29). Ἔχομεν ὄθεν ἀντιφατικᾶς τὰς παραδόσεις περὶ τῆς τιμίας κάρας. Τὸ Πασχάλιον Χρονικὸν (σ. 591) ἀναφέρει, ὅτι τῷ 458 εὑρέθη ἐν τῇ Ἐμέση (ἐπὶ Λέοντος Α′ ἄρα τοῦ βασιλέως (474), κατὰ δὲ τὸν Θεοφάνην (Α′, σ. 665) μετεκομίσθη τῷ 760 ἐκ τῆς μονῆς Σπηλαίου εἰς τὴν Ἔμεσαν καὶ ἐκεῖθεν μετὰ 100 περίπου ἔτη ἐπὶ Μιχαὴλ (842-867) καὶ Ἰγνατίου πατριάρχου μετεκομίσθη εἰς Κωνσταντινούπολιν. Ποία ἐκ τῶν δύο ἐκδοχῶν εἶναι ὀρθή, τοῦτο θὰ καταδείξῃ ἐπιμελεστέρα ἔρευνα. Τελεῖται δὲ ἡ σύναξις αὐτοῦ τῷ ὄντι ἐν τοῖς Σφωρακίου.
Ἐκ γῆς προφαίνει Πρόδρομος σεπτὴν κάραν
καρποὺς παραινῶν ἀξίους ποιεῖν πάλιν.
Ἕτεροι στίχοι
εἰς τὴν Β′ Εὕρεσιν
Ὁ βαπτίσας πρὶν ὑδάτων πηγαῖς ὄχλον
γῆθεν φανείς, βάπτιζε πηγαῖς θαυμάτων*
Εἰκοστὴν Προδρόμου φάνη κάρη ἀμφὶ τετάρτη**.
[*πηγαῖς ὄχλου ΒΝ. ** ἀμφὶ τέταρτα Α.]
Σχετικὰ ἄρθρα:
Πηγή: Σωφρονίου πρ. Λεοντοπόλεως (Εὐστρατιάδου), Ἁγιολόγιον τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ἐκδ. Ἀποστολικῆς Διακονίας, Ἀθῆναι 1961.
Ἐπιμέλεια: Ἐμμανουὴλ Δρυλεράκης γιὰ τὴν Ἱερὰ Μητρόπολη Αὐστρίας
