Προσκυνηματικὴ ἐκδρομὴ στὴν ἁγιοτόκο Νῆσο Κύπρο
Ὁμάδα προσκυνητῶν ἐκ τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Αὐστρίας ὑπὸ τὴν καθοδήγηση τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Αὐστρἰας καὶ Ἐξάρχου Οὑγγαρίας κ. Ἀρσενίου περιηγήθηκε τὰ ἱερὰ προσκυνήματα τῆς Νήσου Κύπρου ἀπὸ 4ης ἕως καὶ 10ης Φεβρουαρίου 2024. Μετὰ τὴ τέλεση Ἀρχιερατικῆς Θείας Λειτουργίας στὸ Ἱερὸ Παρεκκλήσιο τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου προεξάρχοντος τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου κ. Ἀρσενίου, οἱ προσκυνητὲς ἀνεχώρησαν τὴν μεσημβρία τῆς 4ης Φεβρουαρίου ἀεροπορικῶς ἀπὸ τὴν Βιέννη γιὰ τὴν Λάρνακα ὅπου καὶ κατέλυσαν καθ΄ ὅλη τὴν παραμονή των στὴν Κύπρο.
Τὸ πρωὶ τῆς Δευτέρας, 5ης Φεβρουαρίου ἡ ὁμάδα ξεκίνησε τὸ προσκύνημά της ἀπὸ τὴν Πρωτεύουσα τῆς Δημοκρατίας τῆς Κύπρου Λευκωσία, ἕδρα τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Κύπρου κ. Γεωργίου τὸν ὁποῖο oἱ προσκυνητὲς ἐπεσκέφθησαν στὸ Ἀρχιεπισκοπικὸ Μέγαρο. Ὁ Μακαριώτατος ἀπηύθυνε θερμὸ χαιρετισμὸ πρὸς τὸν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Αὐστρίας, τὸν Ἐπίσκοπο Ἀπαμείας κ. Παΐσιο, καὶ ὅλους τοὺς προσκυνητές· ἐνημέρωσε μάλιστα μὲ ἐνάργεια γιὰ τὴν σημερινὴ κατάσταση τῆς διχοτομημένης μεγαλονήσου Κύπρου ἀφοῦ ἐξέθεσε τοὺς σταθμοὺς τῆς πολιτικῆς καὶ τῆς θρησκευτικῆς ἱστορίας της. Ὁ Θεοφιλέστατος Ἐπίσκοπος Μεσαορίας κ. Γρηγόριος ξενάγησε τὴν ὁμάδα στὸν Παλαιὸ καὶ στὸν Νέο Ἀρχιεπισκοπικὸ Ναό, στὶς Αἴθουσες Μνήμης τῶν πεσόντων τοῦ ἀπελευθερωτικοῦ ἀγῶνος τῆς Ε.Ο.Κ. Α. καὶ τοῦ Βυζαντινοῦ Μουσείου Ἀρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ΄. Φορτισμένη μὲ ἱερὰ συγκίνηση ἡ ὁμάδα ὁλοκλήρωσε τὴν περιήγηση στὴν παλαιὰ πόλη Λευκωσίας καὶ κατευθύνθηκε πρὸς τὴν διασώζουσα μεγάλο τμῆμα Τιμίου Ξύλου Ἱερὰ Μονὴ Σταυροβουνίου καὶ ἐν συνεχείᾳ πρὸς τὴν γυναικεία Ἱερὰ Μονὴ Ἁγίας Θέκλης πλησίον τοῦ χωρίου Μοσφιλωτή.
Τὴν Τρίτη, 6η Φεβρουαρίου, οἱ προσκυνητὲς διέσχισαν τὸν ὀρεινὸ ὄγκο τοῦ ὄρους Τρόοδος καὶ πραγματοποίησαν εὐλαβικὸ προσκύνημα στὴν Ἱερὰ Βασιλικὴ καὶ Σταυροπηγιακὴ Μονὴ τοῦ Ἁγίου Νεοφύτου τοῦ Ἐγκλείστου, γνωστὴ καὶ ὡς Μονὴ τῆς Ἁγίας Ἐγκλείστρας ποὺ ἱδρύθηκε ἐντὸς σπηλαίου ἀπὸ τὸν Ἅγιο Νεόφυτο τὸ 1159 ἐννέα χιλιόμετρα βορειοδυτικὰ τῆς Πάφου καὶ συνεχίζει ἀδιάκοπα τὴν λειτουργία της. Ὁ Θεοφιλέστατος Ἐπίσκοπος Χύτρων κ. Λεόντιος δεξιώθηκε τοὺς προσκυνητὲς στὸ Ἀρχονταρίκι τῆς Μονῆς ὅπου καὶ ἀντήλλαξαν προσφωνήσεις μὲ τὸν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Αὐστρίας. Ἡ ὁμάδα κατευθύνθηκε ἐν συνεχείᾳ στὴ Λετύμπου, προσεκύνησε τὸ ἀρχαιότατο Ἱερὸ Παρεκκλήσιο τῶν Ἁγίων Κηρύκου καὶ Ἰουλίττης καὶ δέχθηκε τὴν παραδοσιακὴ φιλοξενία κυπριακῆς οἰκογενείας μὲ δεσμοὺς στὴν Αὐστρία. Μετὰ ἀπὸ σύντομο περιήγηση στὸν ἀρχαιολογικὸ χῶρο καὶ στὴν Πολη τῆς Πάφου οἱ προσκυνητὲς κατευθύνθηκαν πρὸς τὴν Λεμεσὸ ὅπου τοὺς ἐπεφύλαξε θερμὴ ὑποδοχὴ ὁ Πανιερώτατος Μητροπολίτης Λεμεσοῦ κ. Ἀθανάσιος μετὰ τῆς συνοδείας του. Μετὰ τὸ προσκύνημα στὸν Μητροπολιτικὸ Ναὸ Παναγίας Παντανάσσης Καθολικῆς ὁ Πανιερώτατος ἀντήλλαξε χαιρετισμοὺς μὲ τὸν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Αὐστρίας καὶ μαζὶ μὲ τὸν Ἐπίκοπο Ἀμαθοῦντος κ. Νικόλαο καὶ κληρικοὺς προσέφεραν στὴν ὁμάδα τῶν προσκυνητῶν φιλοξενία, πνευματικὸ λόγο καὶ ἔντυπο ὑλικὸ ἐντὸς τῆς αἰθούσης ἐκδηλώσεων τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως στὸν περίβολο τοῦ Μητροπολιτικοῦ Ναοῦ.
Τὴν Τετάρτη, 7η Φεβρουαρίου πρῶτος σταθμὸς τῶν προσκυνητῶν ἦταν ἡ Ἱερὰ Βασιλικὴ καὶ Σταυροπηγιακὴ Μονὴ τῆς Παναγίας τοῦ Κύκκου ἡ ὁποία ἱδρύθηκε μὲ προσωπικὴ οἰκονομικὴ συμβολὴ τοῦ Αὐτοκράτορος Ἀλεξίου Κομνηνοῦ (1081-1118) καὶ διαφυλάσσει τὴν πανορθοδόξου φήμης Εἰκόνα τῆς Παναγίας, πηγῆς τοῦ Ἐλέους, τῆς Κυκκώτισσας, ἔργο κατὰ τὴν Παράδοση τοῦ Ἀποστόλου Λουκᾶ μὲ πρότυπο τὴν ἰδία τὴν Θεοτόκο. Τὴν φιλοξενία τῶν ἐπισκεπτῶν, ἀπουσιάζοντος τοῦ Ἡγουμένου αὐτῆς Μητροπολίτου Κύκκου καὶ Τηλλυρίας κ. Νικηφόρου, ἀνέλαβαν ὁ Πρωτοσύγκελλος τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Κύκκου καὶ Τηλλυρίας Ἀρχιμανδρίτης Ἀγαθόνικος καὶ οἱ ἀδελφοὶ τῆς Μονῆς. Ἐψάλη Ἱερὰ Παράκλησις εἰς τὴν Ὑπεραγίαν Θεοτόκον τὴν Ἐλεοῦσα καὶ μετὰ τὴν προσκύνηση τῆς Ἁγίας Εἰκόνος καὶ τὴν ξενάγηση στοὺς βυζαντινῆς μεγαλοπρεπείας χώρους τῆς Μονῆς οἱ προσκυνητὲς ἀκολουθῶντας πεζόδρομο στολισμένο μὲ ψηφιδωτὲς ἱερὲς παραστάσεις, πορεύθηκαν πρὸς τὴ δύσβατη βουνοκορφή (1450 μ.) τοῦ Θρονιοῦ τῆς Παναγίας ὅπου ὑψώνεται τὸ ἄγαλμα τοῦ πρώτου Προέδρου τῆς Κυπριακῆς Δημοκρατίας, Ἀρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ’ (1950-1977) καὶ ὁ τάφος του ἐντὸς Ναΐσκου.
Ἑπόμενος σταθμὸς προσκυνήματος ἦταν ἡ παλαιοτάτη Ἱερὰ Μονὴ τῆς Παναγίας Τροοδιτίσσης κτισμένη ὑψηλότερα ἀπὸ ὅλες τὶς Μονές τοῦ Νησιοῦ (1370 μ.) σὲ τοπίο θαυμαστῆς φυσικῆς ὡραιότητος τοῦ Τροόδους, μὲ πλοῦτο τοιχογραφιῶν καὶ κειμηλίων.Ἡ μοναστικὴ κοινότητα ὑποδέχθηκε μὲ χαρὰ τὴν ὁμάδα καὶ προσέφερε ἀνεπιτήδευτα τὴν φιλόξενη ἀγάπη της. Τὸ αὐτὸ συνέβη καὶ στὴν πρὸ εἰκοσαετίας ἀνακαινισθεῖσα Ἱερὰ Μονὴ Τιμίου Προδρόμου Μέσα Ποταμοῦ (11ος - 14ος -16ος αἰ.) ὅπου ἀπὸ τὸν Ἡγούμενο Ἀρχιμανδρίτη Παΐσιο καὶ τοὺς Μοναχοὺς ἐπεφυλάχθη στὸν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Αὐστρίας καὶ στὴ συνοδεία του ὑποδοχὴ μετὰ κωδωνοκρουσίας καὶ δεήσεως, κατὰ τὸ Ἁγιορειτικὸ Τυπικό.
Τὰ ξημερώματα τῆς Πέμπτης, 8ης Φεβρουαρίου οἱ προσκυνητὲς μετεφέρθησαν στὴν Ἱερὰ Μονὴ Μαχαιρᾶ ὅπου ἐτελέσθησαν πανηγυρικῶς, κατὰ τὸ Ἁγιορειτικὸ τυπικό, ἡ Ἱερὰ Ἀκολουθία τοῦ Ὄρθρου καὶ πολυαρχιερατικὴ Θεία Λειτουργία συλλειτουργούντων μετά τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Αὐστρίας κ. Ἄρσενίου τῶν Θεοφιλεστάτων Ἐπισκόπων Ἀπαμείας κ. Παϊσίου, Νεαπόλεως κ. Πορφυρίου καὶ Λήδρας κ. Ἐπιφανίου τοῦ καὶ Ἡγουμένου τῆς Μονῆς. Στὸ Ἀρχονταρίκι τῆς Μονῆς παρετέθη ἐν συνεχείᾳ πλούσιο πρόγευμα γιὰ τοὺς ἐπισκέπτες καὶ ἀντηλλάγησαν χαιρετισμοὶ καὶ εὐχές. Ἀκολούθησε προσκύνημα στὴν γυναικεία κοινοβιακὴ Ἱερὰ Μονὴ Ἁγίου Ἡρακλειδίου, παρὰ τὸ χωρίο Πολιτικόν, μία ἀπὸ τὶς ἀρχαιότερες ἑστίες Xριστιανισμοῦ στὴν Κύπρο. Ἡ Ἡγουμένη Προδρόμη ἐξέθεσε μὲ σαφήνεια στοὺς προσκυνητὲς τὸν Βίο τοῦ μαθητοῦ τοῦ Ἀποστόλου Βαρνάβα Ἡρακλειδίου, πρώτου Ἐπισκόπου Ταμασοῦ καθὼς καὶ τὸ ἱστορικὸ τῆς Μονῆς καὶ τῶν κτισμάτων της (5ος - 14ος αἰ). Μετὰ τὴν προσκύνηση τῶν Ἁγίων Εἰκόνων στὸ Καθολικὸ τῆς Μονῆς καὶ τῶν ἐρειπίων τοῦ Μαυσωλείου ἐπὶ τοῦ Τάφου τοῦ Μάρτυρος, οἱ Μοναχὲς περιποιήθηκαν μὲ κεράσματα τὴν ὁμάδα καὶ χάρισαν σὲ ὅλους βιβλίο μὲ τὸν ἡρωικὸ βίο τῆς γερόντισσας Χαριθέας, νέας κτήτορος τῆς Μονῆς. Ἀκολούθησε ἐπίσκεψη στὴν Ἱερὰ Μητρόπολη Ταμασοῦ καὶ Ὀρεινῆς ὅπου ὁ Πανιερώτατος Μητροπολίτης κ.Ἠσαΐας ὑποδέχθηκε τὸν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη κ. Ἀρσένιο, τοὺς κληρικοὺς τῆς συνοδείας του καὶ τὴν ὁμάδα προσκυνητῶν ἡ ὁποία εἶχε ἤδη ἐπισκεφθεῖ τὸ Ἐκκλησιαστικὸ Μουσεῖο καὶ τὴν Συλλογὴ Γλαύκου Κληρίδη στὸ Μητροπολιτικὸ Μέγαρο.
Ἡ ὁμάδα τῶν προσκυνητῶν κατευθύνθηκε ἐν συνεχείᾳ στὴν πόλη τοῦ Παραλιμνίου, προσωρινὴν ἕδραν τῆς Μητροπόλεως Κωνσταντίας καὶ Ἀμμοχώστου ὅπου, στὸν Ἱερὸ Ναὸ Ἁγίου Γεωργίου, τὸν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Αὐστρίας καὶ τὴν συνοδεία του ὑποδέχθηκε ὁ Πανιερώτατος Μητροπολίτης κ. Βασίλειος καὶ ὅλοι προσεκύνησαν τὴν Ἁγία Ζώνη τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τὴν ὁποία, κατὰ εὐλογημένη συγκυρία, Ἱερὰ Συνοδεία Μοναχῶν μετέφερε ἐκ τῆς Ἱ.Μεγίστης Μονῆς Βατοπαιδίου Ἁγίου Ὄρους στὴν Μεγαλόνησο πρὸς ἁγιασμὸν καὶ ἀπαλλαγὴν ἐκ τῶν δεινῶν. Ἀκολούθησε ἐπίσκεψη στὴν Ἔκθεση ἐνθυμημάτων ἐκ τοῦ τελοῦντος ὑπὸ κατάληψη Ἱεροῦ Ναοῦ Ἁγίας Ζώνης Παλαιᾶς Πόλεως Ἀμμοχώστου, στὸν παλαιὸ Ναὸ Ἁγίου Γεωργίου Παραλιμνίου καὶ δεξίωση στὸ Μητροπολιτικὸ Μέγαρο κατὰ τὴν διάρκεια τῆς ὁποίας ὁ Πανιερώτατος Μητροπολίτης κ. Βασίλειος ἐνημέρωσε τοὺς παρόντες γιὰ τὶς δραστηριότητες τόσο τοῦ ἰδίου ὡς Προέδρου τῶν Ὀρθοδόξων στὸ Παγκόσμιο Συμβούλιο Ἐκκλησιῶν ὅσο καὶ τῆς διχοτομημένης Μητροπόλεως Ἀμμοχώστου.
Τὴν Παρασκευὴ 9 Φεβρουαρίου οἱ προσκυνητὲς μετέβησαν στὴν Μονὴ Ἁγίου Νικολάου Ὀρούντας καὶ ἀφοῦ προσευχήθηκαν στὸ Καθολικὸ τῆς Μονῆς πληροφορήθηκαν ἀπὸ τὴν Ἡγουμένη Φιλουμένη γιὰ τὴν ἱστορία της ( 12ος-15ος-20ος αἰ.) καὶ τὴν πρόσφατο ἀνακαίνισή της. Στὸ Ἀρχονταρίκι τῆς Μονῆς ὑποδέχθηκε τὸν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Αὐστρίας καὶ τοὺς προσκυνητὲς ὁ Πανιερώτατος Μητροπολίτης Μόρφου κ. Νεόφυτος ὁ ὁποῖος ἐκτὸς ἀπὸ τὴν πλουσία φιλοξενία τοὺς προσέφερε λόγον ἀγαθὸν ἐνισχύων τὸ πνευματικό των ὁπλοστάσιο καὶ ἀναπτερῶν τὴν ἐλπίδα γιὰ τελικὴ ἀποκατάσταση στοὺς κόλπους τοῦ Οὐρανίου Πατρὸς παρὰ τὴν ἀκαταστασία τοῦ αἰῶνος τούτου. Ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Αὐστρίας εὐχαρίστησε τὸν Πανιερώτατο γιὰ τὴν προσφορά του. Στὴν ὀροσειρὰ τοῦ Τροόδους οἱ προσκυνητὲς εἰσῆλθαν μὲ θαυμασμὸ σὲ ἕνα ἀπὸ τὰ Μνημεῖα Παγκοσμίου Πολιτιστικῆς Κληρονομιᾶς τῆς UNESCO, τὸν Ἱερὸ Ναὸ τῆς Παναγίας τοῦ Ἄρακα (τέλος 12ου αἰ.), στὴν περιοχὴ τῆς Πιτσιλιᾶς, μεταξύ των χωρίων Λαγουδερά καὶ Σαράντι καὶ θαύμασαν τὴν κατασκευὴ καὶ τὶς χρονολογούμενες ἀπὸ τὸ 1183 καὶ τὸ 1192 τοιχογραφίες της οἱ ὁποῖες ἀποτελοῦν ὁλοκληρωμένο εἰκονογραφικὸ κύκλο τῆς Μέσης Βυζαντινῆς περιόδου. Ὁ Πρεσβύτερος π. Χριστόδουλος Ἐρημάκης ξενάγησε τὴν ὁμάδα καὶ ἀναφέρθηκε στὴν σχεδιαζομένη δημιουργία Ἱερᾶς Κοινοβιακῆς Μονῆς.Ἑπόμενος σταθμὸς τῶν προσκυνητῶν ἦταν τὸ Καθολικὸ τῆς παλαιᾶς Μονῆς Τιμίου Σταυροῦ Ὀμόδους, σήμερα ἐνοριακοῦ Ναοῦ τῆς γραφικῆς ὁμωνύμου Κοινότητος. Ὁ Οἰκονόμος π. Νεόφυτος Ζήνωνος παρουσίασε πρὸς προσκύνηση τὸν Τίμιο Σταυρὸ ἐντὸς τοῦ ὁποίου φυλάσσεται μέρος τοῦ Καννάβου μὲ τὸν ὁποῖον ἔδεσαν τὸν Κύριο, δωρηθὲν ἀπὸ τὴν Ἁγία Ἑλένη στὸν ὑπάρχοντα ἤδη ἀπὸ τὸν 3ο αἰ. Ναὸ καθὼς καὶ τὴν φυλασσoμένη στὸ Ναὸ Τιμία Κάρα τοῦ Ἀποστόλου Φιλίππου.
Τὸ Σάββατο, 9η Φεβρουαρίου, τελευταία ἡμέρα τῆς προσκυνηματικῆς ἐκδρομῆς, ἡ ὁμάδα τῶν προσκυνητῶν βρέθηκε στὴν περιφέρεια τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Τριμυθοῦντος, τῆς ἀρχαίας Ἐπισκοπῆς τοῦ Ἁγίου Σπυρίδωνος. Ὁ μεγαλοπρεπὴς ἱστορικὸς Ἱερὸς Ναός (14ος αἰ.) μὲ τὸ ξυλόγλυπτο τέμπλο (1740) καὶ τὸ ἐπιβλητικὸ κωδωνοστάσιο κοσμεῖ τὸ παραδοσιακὸ χωριὸ τῶν Ἄνω Λευκάρων γνωστὸ γιὰ τὰ λευκαρίτικα κεντήματα. Ἐκεῖ σὲ ἀθέατη ἐσοχὴ τοῦ εἰκονοστασίου φυλάσσεται μεγάλος ξύλινος Σταυρὸς μὲ τεμάχιο τοῦ Τιμίου Σταυροῦ τοῦ Κυρίου ἀφιερωμένος ἀπὸ τὸν Ἐπίσκοπο Λευκάρων Ὀλβιανό (1307).
Τελευταῖος προσκυνηματικὸς προορισμὸς ἦταν ὁ Ἱερὸς Ναὸς τοῦ Ἁγίου Λαζάρου στὴ Λάρνακα κτισμένος δι΄ἐξόδων τοῦ Αὐτοκράτορος Λέοντος τοῦ Σοφοῦ ἐπὶ τοῦ Τάφου τοῦ Ἁγίου Λαζάρου, φίλου τοῦ Κυρίου καὶ πρώτου Ἐπισκόπου Κιτίου, εἰς ἀντάλλαγμα τῆς μεταφορᾶς τοῦ Ἁγίου Λειψάνου του στὴν Κωνσταντινούπολη. Ὁ Πανιερώτατος Μητροπολίτης Κιτίου κ. Νεκτάριος μὲ τὴν συνοδεία του ἀνέλαβε τὴν ξενάγηση τῶν προσκυνητῶν καὶ τοὺς ἐδεξιώθη στοὺς χώρους τῶν Γραφείων του ὅπου ἀντήλλαξε χαιρετισμοὺς καὶ εὐχὲς μὲ τὸν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Αὐστρίας κ. Ἀρσένιο.Τὸ ἀπόγευμα τῆς ἰδίας ἡμέρας ἡ προσκυνηματικὴ ἐκδρομὴ στὴν ἁγιοτόκο καὶ μαρτυρικὴ Μεγαλόνησο ἔληξε μὲ τὸ ταξίδι τῆς ἐπιστροφῆς ἀπὸ τὸ Ἀεροδρόμιο τῆς Λάρνακος.
Φωτογραφίες:
