Λουκᾶς ὅσιος ὁ Στειριώτης (Φεβρουαρίου 7)

Ὑπῆρξε γέννημα καὶ θρέμμα τῆς Ἑλλάδος, οὗτινος οἱ πρόγονοι, διὰ τὰς ἐπιδρομὰς τῶν Τούρκων, κατέφυγον ἐκ τῆς νήσου Αἰγίνης εἰς τὰ μέρη τῆς Φωκίδος, ὅπου καὶ ἐγεννήθη ὁ Λουκᾶς (περὶ τὸ 896). Ἐκ μικρᾶς ἡλικίας εἰς νηστείας καὶ προσευχὰς καὶ ἐλεημοσύνας ἀρεσκόμενος, δὲν ἐβράδυνε νὰ ἀσπασθῇ καὶ τὸν μοναχικὸν βίον, ἐν ᾧ καὶ μεγάλως διέπρεψε, τύπος καταστὰς καὶ κανὼν τῆς μοναχικῆς πολιτείας. Κατὰ τὰ τελευταῖα ἔτη τῆς ζωῆς ἀπεσύρθη εἰς τὸ Στείριον ὄρος (ἐξ οὗ καὶ Στειριώτης) καὶ ἐκεῖ μετὰ τῶν μαθητῶν αὑτοῦ διεβίωσεν ἑπταετίαν ὅλην, ὅπου καὶ ἀπέθανεν ἐν εἰρήνῃ (κατὰ τὸ 954 ἢ κατ’ ἄλλους τῷ 946).

Ἔπλησε Λουκᾶς θαυμάτων τὴν Ἑλλάδα,
ὃς οὐδὲ νεκρὸς παύεται τῶν θαυμάτων.

[Λείψανα τῆς Ἀκολουθίας τοῦ ὁσίου Λουκᾶ εὕρηνται ἐν Κωδίκι τῶν Καυσοκαλυβίων καὶ εἰς τοὺς Λαυριωτικοὺς Κώδικας Θ 49 φ. 78β, Γ 102 φ. 91α-91β. Ἀκολουθία αὐτοῦ συντεθεῖσα παρ’ ἀνωνύμου ἐξεδόθη ἐν Κων)πόλει 1814 καὶ ὑπὸ τοῦ Κρέμου εἰς τὸ Προσκυνητάριον τῆς ἐν Φωκίδι μονῆς τοῦ ὁσίου Λουκᾶ τοὐπίκλην Στειριώτου (ἐν Ἀθήναις 1870), τόμ. Α′, σ. 1-111.]

Πηγή: Σωφρονίου πρ. Λεοντοπόλεως (Εὐστρατιάδου), Ἁγιολόγιον τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ἐκδ. Ἀποστολικῆς Διακονίας, Ἀθῆναι 1961.

Ἐπιμέλεια: Ἐμμανουὴλ Δρυλεράκης γιὰ τὴν Ἱερὰ Μητρόπολη Αὐστρία

Παρθένιος ἐπίσκοπος Λαμψάκου (Φεβρουαρίου 7)

Οὗτος ἦν κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου, υἱὸς τοῦ διακόνου τῆς Μελιτοπόλεως ἐκκλησίας Χριστοφόρου, ἀγράμματος παντελῶς ἀλλ’ ἐνάρετος, εἰς τὴν ἁλιείαν ἀσχολούμενος καὶ τὴν ἄγραν τοῖς δεομένοις διαμοιράζων· ἐκμαθὼν ἔπειτα τὰ ἱερὰ γράμματα, κατετάχθη εἰς τὸν κλῆρον καὶ διὰ τὴν ἐνάρετον αὑτοῦ πολιτείαν ἐχειροτονήθη πρεσβύτερος ὑπὸ τοῦ ἐπισκόπου Μελιτοπόλεως Φιλίππου καὶ εἶτα ἐπίσκοπος Λαμψάκου ὑπὸ τοῦ Κυζίκου Ἀχιλλίου· (ἢ κατ’ ἄλλους, Ἀσχολίου ἢ Άχολίου). ἐγένετο αὐτουργὸς πολλῶν θαυμάτων καί, κατὰ Θεὸν διαβιώσας καὶ ποιμάνας τὸ λογικὸν αὐτοῦ ποίμνιον, ἐκοιμήθη ἐν εἰρήνῃ.

Ἀφῆκε τὸν χοῦν Παρθένιος Λαμψάκῳ
λαμπτῆρα πυρσεύοντα φῶς αὐτῇ* μέγα.
Παρθένιος κατέδαρδε ** λαχὼν μακρὸν ἑβδόμῃ ὕπνον

[*φῶς αὐτοῦ Β. ** κατέδρασε Α.]

Πηγή: Σωφρονίου πρ. Λεοντοπόλεως (Εὐστρατιάδου), Ἁγιολόγιον τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ἐκδ. Ἀποστολικῆς Διακονίας, Ἀθῆναι 1961.

Ἐπιμέλεια: Ἐμμανουὴλ Δρυλεράκης γιὰ τὴν Ἱερὰ Μητρόπολη Αὐστρία

Φαῦστα καὶ σὺν αὐτῇ Εὐϊλάσιος καὶ Μάξιμος (Φεβρουαρίου 6)

Ἡ ἁγία Φαῦστα ἦν ἐκ τῆς πόλεως Κυζίκου κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ Μαξιμιανοῦ (236-305). Κόρη πλουσίων καὶ εὐγενῶν γονέων ἐκληρονόμησε μετὰ θάνατον αὐτῶν τὴν ἅπασαν περιουσίαν, χωρὶς ἡ τοῦ πλούτου ἀπάτη νὰ παρασύρῃ αὐτήν, παρὰ τὴν νέαν αὐτῆς ἡλικίαν, ἀλλὰ παρέμεινεν ἡ αὐτή, ὡς καὶ πρότερον, ἐν προσευχαῖς καὶ νηστείαις καὶ ἀγαθοεργίαις σχολάζουσα, οὕτω δὲ τῆς ὁσίας αὐτῆς φήμης διαδοθείσης καὶ μέχρι τῶν βασιλικῶν ἀκοῶν, ἀπεστάλη εἰς Κύζικον εἷς τῶν ἐπιφανῶν, ὁ Εὐϊλάσιος, νὰ πείσῃ αὐτὴν νὰ θύσῃ εἰς τοὺς θεούς, καί, μὴ πειθομένν, νὰ πνίξῃ αὐτὴν ἐν τῇ θαλάσσῃ· ὁ δὲ Εὐϊλάσιος πειρασθεὶς νὰ μετατρέψῃ αὐτὴν διὰ διαφόρων βασάνων καὶ θαυμάσας τὴν καρτερίαν αὐτῆς, πεισθεὶς δὲ τῶν γενομένων ὑπ’ αὐτῆς θαυμάτων περὶ τῆς δυνάμεως τοῦ Χριστοῦ, ἐπίστευσε καὶ αὐτὸς εἰς Χριστόν· ὅτε ἤκουσε τοῦτο ὁ Μαξιμιανὸς ἀπέστειλε Μαξιμῖνον, τὸν ἔπαρχον, ἵνα θανατώσῃ αὐτούς, ἀλλ’ ὅτε ἡτοίμασε μέγα τηγάνιον, ἵνα ἐμβάλῃ νὰ καύσῃ τοὺς μάρτυρας καὶ εἶδε τὰ γενόμενα θαύματα, εἰσῆλθε καὶ αὐτὸς ἐν τῷ τηγανίῳ καὶ εὗρον οὕτω ἅπαντες τὸν μαρτυρικὸν θάνατον.

Περισσότερα...

Ἰουλιανὸς μάρτυς ὁ ἐν Ἐμέσῃ (Φεβρ. 6)

Οὗτος ἦν ἐκ τῆς Ἐμέσης, πόλεως Συρίας, ἐν τοῖς χρόνοις τοῦ Νουμεριανοῦ (283-284), νεαρὸς καὶ ἰατρὸς τὴν τέχνην. Ἰδὼν τὸν ἐπίσκοπον Ἐμέσης Σιλουανὸν πρὸς τὸ μαρτύριον ἀπαγόμενον μετὰ τοὺ διακόνου αὐτοῦ Λουκᾶ καὶ Μωκίου τοῦ ἀναγνώστου, τολμήσας προσῆλθε καὶ ἠσπάσθη αὐτούς, ἀλλὰ συνελήφθη ἀμέσως καὶ ἀπεκεφαλίσθη.

Περισσότερα...

Βουκόλος ἐπίσκοπος Σμύρνης (Φεβρουαρίου 6)

Πόθεν κατήγετο ἄγνωστον. Αἱ περὶ αὐτοῦ εἰδήσεις τῶν Συναξαριστῶν εἶναι λίαν πενιχραί· ὅτι ἐκ νεαρᾶς ἡλικίας καθήγνισεν ἑαυτὸν καὶ εὑρέθη δόκιμος ὑπὸ τοῦ Θεολόγου Ἰωάννου τοῦ προχειρήσαντος αὐτὸν ποιμένα τῆς ἐκκλησίας τῆς Σμύρνης, ὅτι πεπληρωμένος πνεύματος ἁγίου τοὺς ἐν σκότει τῆς πλάνης διὰ τοῦ βαπτίσματος εἰσήγαγεν εἰς τὴν μάνδραν τοῦ Χριστοῦ καὶ ὅτι πρὶν ἢ μεταστῇ τοῦ βίου ἀνέδειξεν ἐπίσκοπον Σμύρνης τὸν ἱερὸν Πολύκαρπον καὶ ἐκοιμήθη ἐν εἰρήνῃ.

Σμύρνης ὁ ποιμὴν Βουκόλος θυηπόλος
ἄγρυπνός ἐστι καὶ θανὼν ποίμνης φύλαξ.

Πηγή: Σωφρονίου πρ. Λεοντοπόλεως (Εὐστρατιάδου), Ἁγιολόγιον τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ἐκδ. Ἀποστολικῆς Διακονίας, Ἀθῆναι 1961.

Ἐπιμέλεια: Ἐμμανουὴλ Δρυλεράκης γιὰ τὴν Ἱερὰ Μητρόπολη Αὐστρία

Φώτιος πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως (Φεβρουαρίου 6)

Τὴν μνήμην τοῦ ἱεροῦ Φωτίου οὐδαμοῦ συνήντησα, οὔτε εἰς τὰ Μηνολόγια, οὔτε εἰς τὰ Μηναῖα τοῦ Φεβρουαρίου μηνός, παρὰ εἰς δύο μόνον Συναξαριστάς. Ὁ ἀείμνηστος Κεραμεὺς ἀπαριθμεῖ ἐν τῇ «Ἐκκλησιαστικῇ Ἀληθείᾳ» (ἔτ. 18ον, σ. 12-14, 95, 99, 106-107) καὶ ἐν Byz. Zeitschrift (τ. VIII, σ. 647-71) Κώδικάς τινας ἐν τῇ μελέτῃ αὐτοῦ: «Ὁ πατριάρχης Φώτιος ὡς πατὴρ ἅγιος τῆς ὀρθοδόξου καθολικῆς ἐκκλησίας», ἐν οἷς ἐμφέρεται ἡ μνήμη αὐτοῦ, ἀλλὰ τοῦτο δὲν μαρτυρεῖ οὔτε ὅτι εὐθὺς ἐξ ἀρχῆς κατετάχθη μεταξὺ τῶν ἁγίων, οὔτε ὅτι καθολικὴ ἦν ἡ μνήμη αὐτοῦ ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ, ὅπερ θὰ ἐσημιοῦτο πανταχοῦ, ὡς σημειοῦται ἐν πᾶσιν ἡ μνήμη τῶν λοιπῶν πατριαρχῶν Κωνσταντινουπόλεως. Ἡ ἀπουσία τούτου σημαίνει, ὅτι μονομερῶς ἡ μερὶς αὐτοῦ, ἤ τις τῶν φίλων αὐτοῦ, εἰσήγαγε τὴν μνήμην εἰς χρόνους νεωτέρους καὶ παρέμεινεν εἴς τινα ἀπόγραφα προσαγόμενα εἰς μαρτυρίαν ὑπὸ τοῦ Κεραμέως· ἀλλ’ οὔτε ἴχνη Ἀκολουθίας ἀνευρέθησάν που. Ἡ μνήμη 48 πατριαρχῶν Κων/πόλεως ἀναγράφεται εἰς πάντα σχεδὸν τὰ Μηνολόγια, ἡ τοῦ ἱεροῦ Φωτίου, τοῦ σοφωτάτου ἐν πατριάρχαις, τοῦ μεγάλου ὄντως Φωτίου, ἥτις ἔπρεπε νὰ πρωτεύῃ ἐν τῇ σειρᾷ καὶ ἡμέρᾳ τῇ τεταγμένῃ, παρασιωπᾶται  ὅλως ἢ δειλὰ-δειλὰ ἀναφαίνεται τελευταῖα εἰς ὡρισμένα μόνον ἀπόγραφα· εἰς τοὺς ἐσχάτους δὲ χρόνους, ὅτε ὁ Σταυρυπόλεως Τυπάλδος συνέγραψεν Ἀκολουθίαν τῷ 1848 εἰς τὸν ἱερὸν Φώτιον, ἤρξατο τελουμένη ἡ μνήμη αὐτοῦ ἐν τοῖς πατριαρχίοις ἐπισήμως, ὡς καὶ ἐν τῇ κατὰ Χάλκην ἱερᾷ μονῇ τῆς ἁγίας Τριάδος, ἧς λέγεται ἱδρυτής· ἐπὶ δὲ τῆς Β′ πατριαρχείας Ἰωακεὶμ τοῦ Γ′ κατὰ συνοδικὴν ἀπόφασιν ἡ ἑορτὴ τοῦ Φωτίου τελεῖται εἰς πάσας τὰς ἐκκλησίας τῆς ἀρχιεπισκοπῆς.

Ὁ ἱερὸς Φώτιος ἐγεννήθη ἐν Κων/πόλει περὶ τὸ 810 ἐκ γονέων περιφανῶν καὶ μαρτυρησάντων κατὰ τοὺς διωγμοὺς τῶν εἰκονομάχων, τοῦ Σεργίου καὶ τῆς Εἰρήνης (ἴδ. Μαΐου 13). Ἐξεπαιδεύθη ἐν τῇ βασιλευούσῃ καλῶς ὑπὸ τὴν χειραγωγίαν σοφῶν διδασκάλων καὶ εἶτα ἐδίδαξεν ἐν αὐτῇ νεώτατος· φιλομαθὴς καὶ ὀξύνους, ὑπερέβη κατὰ τὴν σοφίαν πάντας τοὺς συγχρόνους αὐτοῦ, διὰ τοῦτο καὶ ἡ ἀξία αὐτοῦ ἀνεβίβασεν αὐτὸν εἰς τὰ ὕπατα τῆς πολιτείας ἀξιώματα μέχρι τοῦ πρωτοσπαθαρίου καὶ τοῦ συγκλητικοῦ. Ἐπ’ εὐλαβείᾳ καὶ ἀρετῇ καὶ σοφίᾳ διαπρέπων ἐθεωρήθη ὑπὸ τῆς ἐκκλησίας ὡς ἁρμόδιος νὰ διαδεχθῇ τὸν ἔκπτωτον πατριάρχην Ἰγνάτιον (857)· καὶ ψηφισθείς, παρὰ τὴν ἄρνησίν του, ἀνῆλθεν ἐντὸς ἑβδομάδος πάντας τοὺς βαθμοὺς τῆς ἱερωσύνης καὶ τῇ ἡμέρᾳ τῶν Χριστουγέννων τοῦ 857 ἐχειροτονήθη ἐπίσκοπος ὑπὸ τοῦ Συρακουσῶν Γρηγορίου τοῦ Ἀσβεστᾶ, Γορτύνης Βασιλείου καὶ Ἀπαμείας Εὐλαμπίου· δεκαετίαν ὅλην παρέμεινεν ἐπὶ τοῦ θρόνου καὶ ἐπαύθη τῷ 867 ὑπὸ τοῦ Βασιλείου τοῦ Μακεδόνος, ἐξορισθεὶς εἰς τὴν μονὴν τῆς Σκέπης (εἰς τὴν θρακικὴν παραλίαν τοῦ Βοσπόρου). Ὁ τοῦτον διαδεχθεὶς Ἰγνάτιος, ἐν συνόδῳ γενομένῃ ἐν τῷ ναῷ τῆς ἁγίας Σοφίας (869), καθῄρεσε καὶ ἀνεθεμάτισεν ὡς καὶ πάντας τοὺς ὀπαδοὺς αὐτοῦ. Ἀλλὰ μετὰ τὸν θάνατον τοῦ Ἰγνατίου ἐπανῆλθεν τὸ δεύτερον ὁ Φώτιος εἰς τὸν πατριαρχικὸν θρόνον (878) καὶ τῷ 886 κατεβιβάσθη αὖθις ὑπὸ Λέοντος τοῦ Σοφοῦ καὶ ἀπεστάλη εἰς τὴν παρὰ τὴν Χαλκηδόνα μικρὰν νησίδα (σήμερον μὴ ὑπάρχουσαν), ὅπου ἡ μονὴ τῆς Ἱερείας, ἔνθα καὶ ἀπέθανε τῷ 891, Φεβρουαρίου 6 (ἢ κατ’ ἄλλους τῷ 898).
Τελεῖται δὲ ἡ σύναξις αὐτοῦ ἐν τῷ προφητείῳ τοῦ ἁγίου προφήτου καὶ βαπτιστοῦ Ἰωάννου τῷ ὄντι ἐκ τοῖς Ἠρεμίας (κατὰ τὸν Συναξαριστὴν Delahaye).

Θνῄσκων Φώτιος, οὐ ταράττομαι, λέγει,
πρὸς τὴν τελευτὴν ὢν προητοιμασμένος.

[Οἱ στίχοι κατὰ τὸν Ν
Ἡ Ἀκολουθία αὐτοῦ ἐξεδόθη ἐν ΚΠόλει 1848, 1850, 1891, καὶ ἐν Καΐρῳ 1903. Περὶ τῆς ἑορτῆς τοῦ Φωτίου ἴδε καὶ Κυζίκου Καλλινίκου, «Ὁ ἐν ἁγίοις ἀρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως Φώτιος», ἐν «Ὀρθοδοξίᾳ»  Α, σ. 394-404.]

Πηγή: Σωφρονίου πρ. Λεοντοπόλεως (Εὐστρατιάδου), Ἁγιολόγιον τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ἐκδ. Ἀποστολικῆς Διακονίας, Ἀθῆναι 1961.

Ἐπιμέλεια: Ἐμμανουὴλ Δρυλεράκης γιὰ τὴν Ἱερὰ Μητρόπολη Αὐστρία